Abs Nedir

alman icadı fren sistemi. ilk olarak mercedes marka araçlarda uygulandı. çalışmasını bir örnekle açıklayalım:

düz, kuru, asfalt ve tekerlekler arasındaki sürtünme katsayısı yaklaşık 0.5 olan bir yolda;
saatte 90 km sürat yapan ve abs’si olmayan bir otomobilde seyir halinde olduğunuzu düşünün. karşıda aniden bir engel belirsin. ayağınızı gazdan çekip frene basana kadar 20 metre kadar yol alırsınız. freni kökledikten sonra arabanın ön tekerlekleri 25~30 merte içinde dönmeyi keser. ama araba durmaz. 25 metre kadar duran tekerleklerinin üzerinde yolda kayarak ilerlemeye devam eder. nihayetinde 75 metre kadar bir mesafede duracaktır.
eğer arabada abs varsa tekerlekler yine de kilitlenir. ancak, fren sistemi kendince akıllıdır. yani, arabanın tekerleri üzerinde kızak yapmaya başladığını farkettiği an freni serbest bırakır, geri sıkar, serbest bırakır, geri sıkar… bu “pompalama” işlemini saniyede ortalama 16 defa yapar. ta ki araba tekerlekler üzerinde kızak yapmayana kadar.
aynı örnekte abs’si olan araba 40~45 metre içinde duracaktır.

yaygın bir yanlış kanı, bir otomobilde abs’nin her an devrede olduğu kanısıdır. abs’ sadece araba kızak yapacakken devreye girer.

abs, otomobilin motorundan aldığı güçle çalışır. acil frenlerde fren pedalının titremesinin sebeplerinden biri de budur.

abs’nin çalışma mantığını acil fren yapan bir aracın asfaltta bıraktığı tekerlek izlerinden de anlayabilirsiniz. abs’di olmayan aracın uzun ve kesintisiz bir lastik izi var iken, abs’li aracın kısa ve kesik kesik lastik izleri olacaktır. yani abs her zaman saniyede 16 pompa çalışmaz; arada tam kavrama da yapar.

abs’nin bu kadar iyi özelliğinin yanında kötü özellikleri de vardır. örneğin; kaygan zeminlerde abs’li otomobillerin fren mesafesi daha uzun olabilir. çünkü akıllı sistem, freni pompalamaya devam etmek isteyeceğinden araç kaygan zemin üzerinde daha uzun mesafede durur. bu yüzden, karlı ve aşırı yağmurlu havalarda, mıcırlı zeminlerde abs’ye güvenerek çok hız yapmamak gerekir.
ikinci kötülüğü, halkı çok nadir ilgilendirse de, trafik kazalarında bilirkişilik yapanların verilerini eksiltmesidir. eskiden bu bilirkişiler, olay mahallinde yerdeki lastik izini ölçüp aracın kaza esnasındaki hızı hakkında yaklaışık yorum yapabiliyorlardı. abs’li araçlar bu imkânı büyük ölçüde kısıtlamıştır. yani bu insanlar için abs icat olmuş, mertlik bozulmuştur.

(eksiksizuyum, 04.02.2006 03:07)

itusozluk.com adresinden alınmıştır